امروز:
شنبه, ۰۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
مسئوليت دولت در برابر بخش كشاورزی همواره تحت تاثير ديدگاه سياست گزاران وقت از ديرباز در مجموعه تشكيلاتی كشور، انعكاس و تبلور داشته است. پيش از دوره قاجاريان دولتهای وقت اصولا به بهره برداران كشاورزی به عنوان مولدان توليد و كوشش در جهت افزايش توليدات كشاورزی توجهی نداشتند. بر اساس اسناد و مدارک موجود، در ساختار سازمانی آن دوره، تشكيلاتی با عنوانهای اداره خالصجات و ديوان خالصجات وجود داشته است، در دوران سلطنت مظفرالدين شاه وزارت خالصجات و رقبات دارالخلافه وجود داشته و محمدخان اقبال الدوله عهده دار امور آن بوده است. در كابينه های اول و دوم پس از استقرار مشروطيت وزارت خالصجات و زراعت و فلاحت ايجاد و مظفرالدين شاه به موجب دستخطی، ميرزا نصرالله خان ناصرالسلطنه را به عنوان وزير اين وزارتخانه منصوب كرد.
پس از ايجاد وزارت فلاحت و تجارت و فوائد عامه در سال ۱۲۹۶، فرهنگستان ايران در سال ۱۳۱۷ واژه كشاورزی را به جای لغت فلاحت انتخاب كرد و اداره كل فلاحت كه در تشـكيـلات وزارت اقتصـاد ملـی كه در سـال ۱۳۱۰ به تصـويـب رسيـده بـود بـه اداره كل كشاورزی تغيير نام يافت. تا شهريور ۱۳۲۰ تشكيلات اداره كل كشاورزی مشتمل بر ۱۴ اداره و دو بنگاه (بنگاه حصارک و بنگاه واشناسی) با وظايف تخصصی مربوط به امور كشاورزی وجود داشت كه با توجه به تعدد و تنوع آنها دولت وقت تصميم گرفت آن را به وزارتخانه تبديل كند. از اين رو ر دولـت ذكاءالملك فروغـی، در شهـريـور ماه ۱۳۲۰ علی اكبر حكيمی به عنوان اولين وزير كشاورزی به مجلس شورای ملی (سابق) معرفی شد. رأی اعتمادی كه مجلس به دولت فروغـی داد، مصوبه تبديل اداره كـل كشـاورزی به وزارت كشاورزی تلقی شد و اولين ساختار تشكيلاتی وزارت كشاورزی در سال ۱۳۲۰ شامل: حوزه وزارتی، اداره كل كشاورزی، اداره كل دامپزشكی، اداره كل دفع آفات، قسمت اداری و مالی، اداره آمار و هواشناسی و اقتصاد، اداره نگارش و انتشارات و تبليغات و اداره آموزش بود. پس از آن تشكيلات وزارت كشاورزی به ترتيب در سالهای ۱۳۲۵، ۱۳۲۸، ۱۳۳۵، ۱۳۴۳، ۱۳۴۶، ۱۳۴۷، ۱۳۵۰، ۱۳۵۱ و ۱۳۵۶، مورد تجديد نظر قرار گرفت و تغيير يافت.
جهاد سازندگی در ۲۷ خرداد سال ۱۳۵۸ با فرمان رهبر كبير انقلاب اسلامی و بنيانگذار جمهوری اسلامی ايران حضرت امام خمينی (ره) در جهت مبارزه با فقر و محروميت بجامانده از رژيم ستمشاهی، توسعه و عمران روستايي، رشد و گسترش كشاورزی و حركت به سمت استقلال و خودكفايی كشور تشكيل گرديد. در پی صدور فرمان حضرت امام (ره) جمعی از جوانان مسلمان و متعهد و برومند ايران اسلامی به قصد قربت و در جهت خدمت به قشر مستضعف و محروم روستاها به پا خاستند و بدين سان اين نهاد انقلابی از متن توده های ميليونی مردم مسلمان شكل گرفت. پس از فرمان امام (ره) جهاد با دو حركت و هدف اصلی در سازندگی كشور قدم برداشت:
۱- رفع محروميت از روستاهايی كه از ساده ترين امكانات رفاهی نيز محروم بودند.
۲- تامين درآمد كافی و ايجاد اشتغال در روستاها و نهايتا رشد و شكوفايی كشاورزی و خودكفايی كشور.
اسـاسنـامـه طـرح جهـاد سـازنـدگـی روستـاهـا در تـاريـخ 1358/3/27 بنــام نهـاد جهـاد سازندگی و تشكيل شورای عالی جهاد سازندگی در تاريخ ۲۷/۶/۱۳۵۸ تصويب شد كه هدف بسيج امكانات و استعدادهای مردم و دولت برای همكاری در امور تهيه و اجرای موثر و سريع طرحهای سازندگی و احيای جامعه در كليه ابعاد معنوی و مادی آن با توجه و تأكيد بر نيازهای روستاها و نقاط دورافتاده مملكت بود.
در تاریخ 1358/6/27 نهاد جهاد سازندگی تبديل به وزارت جهاد سازندگی شد و در سال ۱۳۶۷ قانون مقررات اداری، مالی، استخدامی و تشكيلاتی وزارت جهاد سازندگی به تصويب رسيد و در مهرماه سال ۱۳۶۹ قانون تفكيک وظايف ميان وزارتين كشاورزی و جهاد سازندگی مصوب شد كه پس از واگذاری وظايف جديد و پيوست سازمانها و مؤسسات مربوط به جهاد سازندگی و تصويب تشكيلات اجمالی، تشكيلات وزارت جهاد سازندگی شامل: دفتر وزارتی، دفتر امور بين الملل، اداره كل روابط عمومی، دفتر حراست، دفتر همكاريهای اقتصادی، مركز تحقيقات و بررسی مسائل روستايی، اداره كل هماهنگی امور استانها و سازمانهای وابسته، مديريت آموزش عقيدتی، معاونت اداری و مالی، معاونت طرح و برنامه ريزی، معاونت آموزش و تحقيقات، معاونت امور مجلس و حقوقي، معاونت آبخيزداری، معاونت عمران و صنايع روستايی، معاونت ترويج و مشاركت مردمی، معاونت امور دام و سازمانها و شركتهای وابسته به آن، سازمان جنگلها و مراتع كشور، سازمان دامپزشكی، سازمان امور عشاير ايران، شركت سهامی شيلات ايران، شركت سهامی گوشت كشور، شركت خدمات پشتيبانی جهاد، شركت توليد و توزيع علوفه، شركت خدمات و مهندسی جهاد، شركت سهامی صنايع شير ايران، شركت سهامی طيور ايران و صندوق معذوريت از كار و از كارافتادگی بود.
بخش كشاورزی با توجه به توسعه و عمران روستاها در دستگاههای اجرايی پس از پيروزی انقلاب اسلامی ايران محور توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و تحولات وسيعی در عرصه كشاورزی و روستاها و مناطق عشايری بوجود آورده است. بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ايران دولت مكلف شده است تا در جهت اصلاح نظـام اداری، كاهش تصـدی های غيرضـروری، ارتقـای بهره وری و كارايـي نيروی انسانـی و مديـريت دستگاههـای اجرايی، حذف موازی كاری ها….. و تجميع امور كشاورزی، دام، توسعه و عمران روستايی تدابير لازم را اتخاذ كند. در اين راستا، لايحه ادغام وزارتخانه های جهاد سازندگی و كشاورزی و تشكيل وزارت جهاد كشاورزی توسط سازمان مديريت و برنامه ريزی تهيه شد و پس از تصويب هيأت وزيران در تاريخ ششم دی ماه سال ۷۹ به تصويب نمايندگان مجلس شورای اسلامی رسيد و در تاريخ دهم دی ماه ۱۳۷۹ توسط شورای نگهبان تاييد شد.
هيأت وزيران در جلسه مورخ 1381/4/2 بنا به پيشنهاد شماره ۹۰۴۱/۸۹-۱۳۸۹۹/۱۰۵ مورخ 1380/9/7 سازمان مديريت و برنامه ريزی كشور و به استناد ماده (۲) قانون تشكيل وزارت جهاد كشاورزی مصوب 1379- شرح وظايف تفصيلی وزارت جهاد كشاورزی را به شرح زير تصويب و ابلاغ كرد. سياستگزاری، برنامه ريزی و نظارت – امور پژوهش، آموزش و ترويج – امور منابع طبيعی و آبخيزداری، امور زيربنايی كشاورزی و توسعه روستايی – امور كشاورزی، دام وآبزيان – امور حمايتی.
اميد است با تلاش همه اعضای خانواده بزرگ جهاد كشاورزی، زمينه های تحقق اين قانون فراهم شود و در آينده ای نزديک شاهد توسعه پايدار كشاورزی ايران باشيم.
